Türkiye, 2025’in ilk yarısında Rusya’dan kömür ithalatını ciddi oranda artırdı. Hem enerji kömürü fiyatlarının uluslararası piyasalarda düşük seyretmesi hem de sıcak hava dalgalarının hidroelektrik üretimini azaltması, Türkiye’yi yüksek kalorili Rus kömürüne yöneltti. Özellikle sanayi sektörü ve enerji yoğun tesisler, Rus kömürünün fiyat avantajı nedeniyle ithalata hız verdi.
Kommersant tarafından paylaşılan verilere göre, yılın ilk altı ayında Türkiye'nin enerji kömürü ithalatında Rusya'nın payı %90’a yaklaştı. Sadece mayıs ayında 2,5 milyon ton kömür ithalatı yapıldı. Bu rakam, bir önceki aya göre %46, geçen yılın aynı dönemine göre ise %72’lik bir artış anlamına geliyor.
Rus kömürünün fiyatı cazip
S&P Global verilerine göre, mayıs ayında Rus kömürünün ton fiyatı ortalama 83,10 dolar olarak gerçekleşti. Aynı kaliteye sahip diğer ülkelerin kömürü ise ortalama 89,70 dolardan satılırken, Güney Afrika kömürü 97 doları buldu. Bu fark, başta çimento fabrikaları olmak üzere pek çok tesisin Rusya’dan kömür alımını tercih etmesine neden oldu.
2025'in ilk yarısında Türkiye’nin elektrik üretimi de yükseldi. Toplam üretimde %5,2’lik büyüme yaşanırken, bunun %2,2’si kömür kaynaklı üretimden sağlandı. Artan tüketim ihtiyacına karşılık gelen bu üretim modeli, Rus kömürüne olan talebi daha da artırdı.
Rusya için ihracat her zaman kârlı değil
Uzmanlara göre, Türkiye'nin Rusya'dan yaptığı kömür ithalatı her ne kadar büyük olsa da, Rusya için her sevkiyat kârlı değil. Özellikle düşük kalorili kömürlerin Baltık limanları üzerinden taşınmasında neredeyse hiç kâr edilmiyor. Ayrıca ruble’nin güçlü seyri, ihracat gelirlerini baskılıyor. Analistler, ancak dolar kurunun 90 rubleyi aşması ya da küresel kömür fiyatlarında %15-20 artış yaşanması durumunda ihracatın tekrar cazip hale geleceğini belirtiyor.
Asya pazarlarında durgunluk sürüyor
Öte yandan, Rusya’nın Asya pazarlarına yaptığı kömür satışlarında sınırlı toparlanma beklentisi hakim. Avustralya ve Moğolistan’la rekabetin artması, Çin’in iç üretimini artırması ve lojistik zorluklar, Rusya’nın Asya’daki büyüme potansiyelini sınırlıyor. Nitekim 2025’in ilk beş ayında Çin’e yapılan Rus kömürü ihracatı %8 azaldı. Uzmanlar, bu pazarlarda kısa vadede fiyat indirimlerinin etkili olabileceğini, ancak büyük bir toparlanma için koşulların henüz oluşmadığını ifade ediyor.