Orucun Farz Olma Şartları
Ramazan ayında orucun bir kişi üzerine farz olması için temelde üç şartın aynı anda bulunması gerekir:
-
Müslüman Olmak: Oruç ibadetini yerine getirecek kişinin öncelikle Müslüman olması şarttır.
-
Akıllı Olmak: Kişinin akli melekelerinin yerinde olması ve temyiz gücüne sahip olması gerekir. Akli sorunları olan veya tedavi gören kişilerin oruç tutması farz değildir.
-
Ergenlik Çağına Gelmiş Olmak: Kişinin ergenlik çağına (bulûğ) ulaşmış olması gerekir. Ergenlik çağına gelmemiş çocuklar için oruç farz olmasa da, ileride kolay alışmaları için oruca alıştırılmaları (kısa sürelerle oruç tutmaları) dinen uygun görülür.
Bu üç şartı taşıyan her birey (özel durumları hariç), Ramazan ayında oruç tutmakla yükümlüdür.
Oruç Tutulmaması Caiz Olan Özel Durumlar (Kaza Gereklidir)
Farz olmasına rağmen, bazı özel ve geçici durumlarda oruç tutulmayabilir. Bu durumlarda kaçırılan oruçların daha sonra kaza edilmesi (oruç borcunun gününe gün tutulması) gerekir:
-
Hastalık: Oruç tutması sağlığına zarar verecek olan hasta veya tedavi altında bulunan kişiler.
-
Yolculuk: Oruçluyken zorlanacak olan ve belirli mesafenin üzerinde yolculuk yapan yolcular. (Yolculuk sona erince kaza edilir.)
-
Özel Kadın Hali: Adetli (hayız) veya lohusa (nifas) olan kadınlar. (Bu günlerde namaz da kılınmaz; namazlar kaza edilmez, ancak oruçlar kaza edilir.)
🌾 Oruç Tutulamayan Durumlar (Fidye Ödeme İmkânı)
Bazı kalıcı sağlık sorunları veya ileri yaş nedeniyle oruç tutmaya hiç gücü yetmeyen ve iyileşme ihtimali bulunmayan kişiler için oruç tutmak farz değildir. Bu kişiler oruç tutamadıkları her gün için fidye ödeyerek ibadetlerini yerine getirebilirler. Fidye miktarı, bir fitre (sadaka-i fıtr) miktarı kadardır.