Bakır Madeni Türkiye'nin Hangi İllerinde Var?
Türkiye, coğrafi yapısı sayesinde çeşitli maden yataklarına sahip olsa da, bakır rezervlerinin çıkarılması konusunda bazı zorluklarla karşılaşıyor.
Türkiye genelinde bakır madeninin yoğun olarak çıkarıldığı ve işletildiği iller şunlardır:
-
Artvin (Murgul)
-
Kastamonu (Küre)
-
Elazığ (Ergani ve Maden)
-
Rize (Çayeli)
-
Çanakkale (Düşük oranda)
-
Giresun (Düşük oranda)
-
Sivas (Düşük oranda)
-
Siirt
Burada dikkat çeken nokta, Sivas, Çanakkale ve Giresun gibi illerde çıkarılan bakır oranının düşük olmasıdır. Türkiye'deki toplam bakır üretiminin yaklaşık %20'si bu illerden sağlanmaktadır.
Türkiye'nin Bakır Rezervindeki Konumu ve İthalat Mecburiyeti
Türkiye'nin maden çeşitliliği açısından dünyada 10. sırada yer almasına rağmen, bakır rezervi açısından dünya sıralamasında 28. sırada bulunması dikkat çekicidir.
-
İhtiyacın Beşte Biri: Türkiye, topraklarından elde ettiği bakır madeni ile toplam bakır ihtiyacının ne yazık ki sadece beşte birini (%20) karşılayabilmektedir. Geriye kalan büyük kısım ise ithalat yoluyla karşılanmak zorundadır.
-
Ekonomik Takas Olanakları: Türkiye'nin zengin olduğu bor madeni gibi stratejik rezervler, bakır ve diğer ihtiyaç duyulan madenlerin temini için uluslararası takas yöntemiyle değerlendirilebilmektedir. Bu yöntem, ülke döviz rezervlerinin korunmasına yardımcı olmaktadır.
Bakır Madenciliğinde Önemli Kriter: Tenör Oranı
Diğer illerde de küçük yaygınlıkta bakır madenleri bulunmasına rağmen, bu madenlerin işletilmemesinin temel nedeni tenör oranı (topraktaki birikim oranı) ile ilgilidir.
-
Verimlilik: Bir bakır madeninin ekonomik olarak çıkarılabilmesi için topraktaki bakır oranının yüksek olması gerekir.
-
Maliyet-Fayda Dengesi: Eğer topraktaki bakır oranı düşükse, bakırı topraktan ayırma ve işleme sürecinde harcanan enerji ve işletme masrafı, elde edilen bakırın değerini karşılamamaktadır. Bu durumda, yurt dışından ithalat yapmak maliyet açısından daha avantajlı hale gelmektedir.
Emtia fiyatlarının 2000 yılından bu yana artış eğilimi göstermesi, bakır madeninin stratejik önemini daha da artırmaktadır.