Yemeklerde, salatalarda ve hatta kahvaltılarda sıkça tercih edilen zeytinyağı, yüzyıllardır sağlıklı yaşamın temel taşlarından biri olarak görülüyor. Antik dönemlerden bu yana "gençlik iksiri" olarak anılan bu doğal ürün, son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalarla birlikte sağlık üzerindeki etkileriyle yeniden gündemde. Peki, gerçekten ne kadar zeytinyağı tüketmeliyiz ve hangi türü tercih etmeliyiz?
Harvard Üniversitesi tarafından yürütülen uzun süreli araştırmalarda, günde sadece yarım yemek kaşığı zeytinyağı tüketmenin bile kalp ve beyin sağlığını desteklediği ortaya kondu. Aynı araştırma, zeytinyağı tüketmeyen bireylere göre bu miktarı düzenli alan kişilerin kalp hastalıklarına yakalanma riskinin %18, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklardan hayatını kaybetme riskinin ise %29 daha düşük olduğunu gösterdi. Bu etkilerin kaynağı ise zeytinyağının içerisinde bulunan yüksek orandaki tekli doymamış yağ asitleri, antioksidanlar ve oleokantal gibi iltihap önleyici bileşenler.
Zeytinyağını beslenmeye dahil etmenin en yaygın ve sağlıklı yollarından biri soğuk tüketimdir. Özellikle salatalarda, kahvaltılık soslarda veya düşük ısıda pişirilen yemeklerde kullanıldığında besin değeri korunur. Ancak yüksek ısıya maruz kaldığında zeytinyağının bazı faydalı bileşenleri azalabilir. Uzmanlar, sızma zeytinyağı türünün daha düşük sıcaklıklarda pişirme işlemlerine uygun olduğunu, rafine edilmiş zeytinyağının ise daha yüksek ısılarda daha dayanıklı olduğunu vurguluyor.
Beslenme uzmanları, günlük olarak en fazla dört yemek kaşığı sızma zeytinyağı tüketilmesini öneriyor. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, bu miktarın kişinin genel kalori ihtiyacına ve sağlık durumuna göre uyarlanması gerektiğidir. Çünkü her ne kadar zeytinyağı sağlıklı bir yağ olsa da fazla tüketimi, toplam kalori dengesini olumsuz etkileyebilir.
Zeytinyağı tüketimi, sadece kalp ve damar sağlığını desteklemekle kalmaz, aynı zamanda vücuttaki enflamasyon riskini azaltır, beyin fonksiyonlarını korur ve uzun vadede daha sağlıklı yaş almayı destekler. Sadece Akdeniz ülkelerinde değil, dünya genelinde beslenme alışkanlıklarında zeytinyağına artan bir ilgi var. Uzmanlar, özellikle kaliteli ve soğuk sıkım sızma zeytinyağı tercih edilmesini öneriyor.
Alternatif olarak kolza tohumu ve ayçiçeği yağları gibi bitkisel yağlar da zaman zaman tercih edilebilir. Ancak sağlık açısından kıyaslandığında, zeytinyağı faydaları diğer yağlara göre daha yüksek oranda desteklenmiş durumda. Özellikle düşük ısıda işlenmiş ve doğal formu korunmuş sızma zeytinyağı, içerdiği vitamin ve antioksidanlarla ön plana çıkıyor.
Sonuç olarak, zeytinyağının düzenli ve dengeli şekilde tüketilmesi, sağlıklı bir yaşam tarzının tamamlayıcı bir parçası olarak kabul ediliyor. Günlük diyetinizde zeytinyağına yer açmak, hem bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir hem de kalp ve beyin sağlığınızı koruma konusunda uzun vadeli bir destek sunabilir.