Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’un ilan verileri üzerinden hazırlanan ‘’sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunda, son dönemde konut piyasasında yaşanan değişimler incelendi. Rapora göre Türkiye genelinde ve üç büyük ilde Ekim’den Kasım’a satış fiyatları azaldı. Reel fiyatların düşmesine bağlı olarak reel fiyatlardaki yıllık artış oranı da ülke genelinde yüzde 5,4’e, Ankara’da yüzde 20,1’e, İzmir’de ise yüzde 5’e geriledi. İstanbul’da ise yıllık reel fiyat çok uzun bir aradan sonra ilk kez yüzde 1,4 azalmıştır.  Öte yandan cari fiyatlardaki yıllık artış oranı ise geçen yılın Ekim ayına kıyasla ülke genelinde 6,5 puan azalarak yüzde 70,7’ye geriledi. Ülke genelinde ortalama satılık konut m2 fiyatları İstanbul'da 35.556 TL, Ankara'da 19.373 TL ve İzmir'de 29.032 TL’dir. 

2020 mayıs ayından itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut satış fiyat endeksi önceki 4 ayda olduğu gibi Kasımda da gerilemiştir.(Şekil 1) Reel konut fiyat endeksi Kasımda Ekime kıyasla 4,5 puanlık azalışla 189,1 olmuştur.  Ekimden Kasıma enflasyon oranı yaklaşık yüzde 3,3 olurken Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı aynı dönemde yüzde 0,9’da kalmıştır.

Şekil 1: Türkiye genelinde reel konut fiyat endeksi (2017 Eylül=100)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Reel satış üç büyükşehirde de düşüşte

Konut reel satış fiyatı son 4 ayda olduğu gibi üç büyükşehirde Kasım ayında da düşüş gösterdi. (Şekil 2). Endeks; İstanbul’da 185,3’e Ankara’da 211,6’ya İzmir’de ise 192,2’ye düşmüştür. 

Şekil 2: Üç büyük ilde reel satılık fiyatları (2017 Eylül=100)

Kaynak: sahibinden.com, Betam         

Reel fiyatlarda yıllık artış hızla yavaşlıyor

Türkiye genelinde, büyük depremin etkisiyle Şubat 2023’te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat, Mart’tan itibaren yeniden azalmaya başlamış ve Kasım 2023’te yıllık fiyat artışı oranı Ekime kıyasla 4,4 puan azalışla yüzde 5,4’e kadar gerilemiştir. (Şekil 3)   

Şekil 3: Türkiye genelinde satılık konut reel fiyatlarının yıllık değişimi (%)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Konut arzı ülke genelinde ve üç büyükşehirde azaldı

Kasım ayında satılık konut ilan sayısı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde azalmıştır. Satılık konut arzında geçen aya kıyasla ülke genelinde %5,8, İstanbul’da %4,9 Ankara’da %5,2, İzmir’de ise 7,4’lük bir azalış yaşanmıştır. (Şekil 4)

Şekil 4: Türkiye ve üç büyük ilde satılık ilan sayısı (adet)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

Konuta talep son iki yılda en düşük seviyede 

Konut talebi göstergesi verileri; ilanların görüntülenme sayısı, ilanların favoriye eklenme sayısı, ilan sahiplerine gönderilen toplam mesaj sayısı, sahibinden.com uygulaması üzerinden yapılan toplam telefon araması sayısı, Google Analytics’ten edinilen sahibinden.com mobil ve web platformlarında satılık emlak kategorisine ve ilgili aya ait kullanıcı ve sayfa görüntüleme sayılarından oluşmaktadır.

2023 Şubat ayındaki depremden sonra düşüş gösteren konut talebinde Temmuzda bir miktar artış gerçekleşmiş olsa da Ağustostan itibaren belirgin bir düşüş söz konusudur. Kasım ayında Ekime kıyasla yüzde 9,1 azalan konut talebi endeksi 88,7 seviyesinde gözlemlendi. Bu değer konut talep endeksinin son iki yıldaki en düşük seviye olarak dikkat çekiyor. Konut talebi geçen yılın Kasım ayına kıyasla yüzde 19,9 daha düşük oldu. 

Şekil 5: Talep göstergesi (2020 Şubat=100)

Kaynak: sahibinden.com, Betam

 

Editör: Erdal ŞAHAN