Düzenli Orduyu İlk Kim Kurdu? Hz. Ömer’le Askerlikte Yeni Dönem
İslam tarihinde gönüllülük esasına dayanan ilk askerî yapılar, Peygamber Efendimiz (s.a.v) ve Hz. Ebû Bekir dönemlerinde uygulanmıştı. Ancak bu sistem, devletin büyümesiyle birlikte yetersiz kalmaya başladı. Bu noktada, düzenli ordu fikrini hayata geçiren isim, halife Hz. Ömer oldu.
Divan Sistemi ve Mecburi Askerlik Başladı
Hz. Ömer, İslam devletinde divan teşkilatını kurarak maaşlı asker sistemine geçişin temellerini attı. Böylece gönüllülük esası yerini düzenli ve sürekli bir askeri yapıya bıraktı. Divan kayıtlarına göre askerlerin maaşları, fetihlerden elde edilen ganimet ve vergilerle finanse ediliyordu. Bu gelişmeyle birlikte, ordu profesyonel bir yapıya kavuştu ve fetih hareketleri daha sistematik hale geldi.
Fetihler Arttı, Ordunun Gücü Katlandı
Düzenli ordunun kurulmasıyla birlikte İslam orduları disiplinli bir yapıya kavuştu. Bu yapı sayesinde Bizans ve Sasani sınırlarında önemli başarılar elde edildi. Ordunun belirli sınıflara ayrılması, stratejik planlamaların yapılabilmesi ve askeri eğitimlerin düzenli hale gelmesi, Hz. Ömer döneminin en önemli yeniliklerinden biri olarak kabul edildi.
Tarihî Önemi Büyük
Hz. Ömer’in bu adımı, yalnızca İslam tarihinde değil, dünya askeri tarihi açısından da büyük bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Bugünkü modern ordu sistemlerinin temelleri, bu dönemdeki düzenli askerlik uygulamalarına kadar dayandırılabilir.
Bu tarihi adım, İslam devlet yönetiminde kurumsallaşmanın ve askeri sistemin profesyonelleşmesinin ilk örneklerinden biri olarak kabul edilir.