Apple CEO’su Tim Cook, 2025 yılına pek çok farklı cephede yoğun baskılarla giriyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın “iPhone ABD’de üretilmeli” çağrısı, Apple’ın küresel üretim stratejisini sarsabilecek güçte. Ancak bu baskı, Cook’un karşı karşıya kaldığı zorlukların sadece başlangıcı.
Apple’a yönelik siyasi ve ekonomik baskılar büyüyor
Trump’ın, iPhone üretiminin ülke sınırlarına çekilmemesi durumunda %25 gümrük vergisi uygulama tehdidi, şirketin maliyet yapısını doğrudan etkileyebilir. Apple’ın mevcut üretim merkezlerinden biri olan Çin, kritik parça tedarikinde hâlâ kilit bir rol oynarken; nihai montajın Hindistan’a kaydırılması da çözüm sunmakta yetersiz kalıyor.
Apple, üretimin tamamını ABD’ye kaydırırsa cihaz maliyetlerinin 3 bin doları aşması bekleniyor. Bu da ürünlerin rekabet gücünü azaltabilir.
Yapay zeka rekabeti tırmanıyor
Bir diğer tehdit ise Apple’ın eski tasarımcısı Jony Ive’ın, OpenAI ile geliştirdiği yeni nesil yapay zeka cihazı. "iPhone’a gerek bırakmayacak" denilen bu teknoloji, Apple’ın donanım hakimiyetini zorlayabilir.
Apple’ın yıllık geliştirici konferansında yapay zeka tarafında çığır açan bir gelişme duyurması beklenmiyor. Bu durum, Apple’ın AI alanındaki geri kalmış imajını daha da pekiştirebilir. Apple yöneticisi Eddy Cue’nun açıklamasına göre, Siri'nin kişiselleştirilmiş sürümü hâlâ şirketin kalite kriterlerini karşılayamıyor.
App Store’un %70’lik yüksek kâr marjı, Apple’ın finansal yapısının temel taşlarından biri. Ancak ABD’deki yargı kararları ve Avrupa Birliği düzenlemeleri, bu gelirin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Mahkemeler, Apple’ın uygulama geliştiricilere yüksek komisyonlar uygulamasını sınırlamaya yönelik kararlar alırken; Avrupa da benzer uygulamaların kıta genelinde hayata geçmesini talep ediyor.
Apple ayrıca Google ile olan varsayılan arama motoru anlaşması nedeniyle yıllık yaklaşık 20 milyar dolarlık bir gelir sağlıyor. Ancak bu anlaşmanın da antitröst davası kapsamında iptal edilme riski bulunuyor.
Apple hisselerinin yıl başından bu yana %25 değer kaybetmesi, yatırımcıların Tim Cook’un bu fırtınalı süreci yönetme kabiliyetine dair kaygılarını artırdı. Şirketin tarihsel "bekle ve doğru zamanda adım at" stratejisi, yapay zeka gibi hızla gelişen alanlarda işe yarayacak mı, bu henüz net değil.
Trump yönetimi, Apple’dan ABD merkezli üretim artışı bekliyor. Şirket, Texas’ta yapay zeka sunucuları üretmeye hazırlanıyor. Ancak bu adım, Trump’ın “ABD’de üretilmiş iPhone” talebini karşılamıyor. Apple’ın başka bir ürün grubunu ABD’ye taşıyarak bu talebe kısmen cevap vermesi gündemde.
Apple’ın CEO’su Tim Cook, Beyaz Saray ile yapılan son görüşmelerde bu konuda bir uzlaşma arayışında. Ancak baskının dozu her geçen gün artıyor.
