Neden Sonuç Cümlesi Nedir?

Neden-sonuç cümleleri, bir olayın veya durumun ortaya çıkış gerekçesi (neden) ile bu gerekçenin doğurduğu neticeyi (sonuç) bir arada sunan cümlelerdir.

Bu cümle yapılarında, yargıların birbirine bağlanması için genellikle için, çünkü, diye, -dığından, -den/dan gibi ekler ve bağlaçlar kullanılır.

Neden-Sonuç ve Amaç-Sonuç Arasındaki Fark

Sebep-sonuç cümleleri, sıklıkla amaç-sonuç cümleleriyle karıştırılır. Bu ayrımı yapmak için cümledeki eylemin gerçekleşip gerçekleşmediği kontrol edilmelidir:

Cümle Türü Kontrol Sorusu Kontrol Sözcüğü Örnek
Neden-Sonuç Neden? / Niçin? Amaç yok. Çok çalıştığı için sınavı kazandı. (Çalışma gerçekleşmiş.)
Amaç-Sonuç Hangi amaçla? Amacıyla Sınavı kazanmak için çok çalıştı. (Kazanma amacı henüz gerçekleşmedi.)

Pratik Yöntem: Bir cümleye "Niçin?" sorusu sorulduğunda yanıt alınıyorsa, o cümle büyük ihtimalle Neden-Sonuç cümlesidir.

Örnek Neden-Sonuç Cümleleri

Konuyu pekiştirmek için günlük dilde sıkça karşılaşılan neden-sonuç cümlelerinden bazı örnekler:

  • Çok düzenli çalıştığı için sınavda başarılı oldu.

  • Açlıktan kan şekeri düştüğünden bayıldı.

  • Canı acımış olacak ki, gizli gizli ağlıyordu.

  • Güneşe karşı alerjisi bulunduğundan dışarı çıkmak istemiyordu.

  • Yağmur yağdığı için yanına şemsiyesini aldı.

  • Bu kumaşı almam çünkü kaliteli gözükmüyor.

  • Kızdığı için doğru düşünemiyordu.

Bağlaçsız Örnek: Bazı durumlarda, bağlaç veya ek kullanılmadan da neden-sonuç ilişkisi kurulabilir:

  • Her gün antrenman yaptı ve sonunda maçı kazandı. (Antrenman, kazanmanın sebebidir.)