Bu yapılar, adını deve hörgücüne benzer dış görünüşlerinden alır.
Nasıl Oluşur?
Hörgüçkayalar şu şekilde oluşur:
-
Buzulun ilerlediği yönde, kayaya sürtünerek hareket eder.
-
Buzulun ön yüzeyi sürtme ve zımparalama etkisiyle kaya yüzeyini oval ve pürüzsüz hale getirir.
-
Buzul geçtikten sonra arka kısımda koparma (plucking) etkisi oluşur ve burası kırıklı, dik ve pürüzlü kalır.
-
Bu süreç sonunda, bir tarafı düzgün ve yumuşak eğimli, diğer tarafı dik ve yırtılmış görünümlü asimetrik bir kaya formu ortaya çıkar.
-
🌍 Hörgüçkaya Nerelerde Görülür?
Türkiye’de:
-
Nemrut Dağı (Bitlis - Tatvan)
-
Uludağ (Bursa)
-
Erciyes Dağı (Kayseri) gibi yüksek dağlık alanlarda görülmektedir.
Dünya’da:
-
İsviçre Alpleri
-
Norveç Fiyortları
-
Kanada – Rocky Mountains
-
İskoçya ve Grönland buzullaşmış bölgeler
Özet Tablo:
Özellik | Açıklama |
---|---|
Terim | Hörgüçkaya |
Oluşum Nedeni | Buzul aşındırması |
Görünüm | Bir tarafı eğimli, diğer tarafı dik kayalar |
Oluşum Süreci | Sürüklenme (zımparalama) ve koparma (plucking) |
Türkiye’de Görüldüğü Yerler | Nemrut Dağı, Uludağ, Erciyes |
Hörgüçkaya, buzul aşındırması sonucu oluşan ve deve hörgücüne benzeyen asimetrik kaya oluşumlarıdır. Bu şekiller, buzulun hareketi sırasında alttaki ana kaya üzerinde farklı aşındırma süreçlerinin etkisiyle meydana gelir.
Hörgüçkaya Nasıl Oluşur?
Buzulun ilerlemesi sırasında, kayanın buzulun geldiği yöne bakan tarafı (stoss) buzulun sürtünmesiyle düzleşir ve cilalanır. Buzulun gidiş yönüne bakan tarafı (lee) ise buzulun koparma etkisiyle daha dik ve pürüzlü bir yüzey halini alır. Bu asimetrik yapı, hörgüçkayanın karakteristik özelliğidir.
Türkiye'de Hörgüçkaya Nerelerde Görülür?
Türkiye'deki hörgüçkaya oluşumlarına yüksek dağlık bölgelerde rastlanır. Özellikle Nemrut Dağı, Uludağ ve Erciyes Dağı gibi alanlarda buzul aşındırması sonucu oluşmuş hörgüçkayalar bulunur.
Görsel Örnekler
Aşağıda, hörgüçkaya oluşumlarına ait bazı görselleri bulabilirsiniz:
-
Hörgüçkaya Örneği 1:
-
Hörgüçkaya Örneği 2:
-
Buzul Aşındırma Şekilleri:
Bu görseller, hörgüçkaya oluşumlarının farklı örneklerini ve buzul aşındırma şekillerini daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.