Kanuni'nin 1566'da vefatının ardından tahta geçen isimler ve onların kronolojik sıralaması şöyledir:

Kanuni Sonrası Yükselme ve Duraklama Dönemi Padişahları

Kanuni Sultan Süleyman'ın vefatıyla başlayan dönem, Osmanlı'nın hem zirvedeki gücünü koruma hem de iç ve dış sorunlarla mücadele etme çabasını yansıtır.

  • II. Selim (1566-1574): Kanuni'nin oğlu olan II. Selim, diğer adıyla Sarı Selim, babasının aksine seferlere çıkmamıştır. Sokullu Mehmed Paşa gibi güçlü bir sadrazamın yönetimi sayesinde devletin ihtişamını sürdürdüğü bir dönemdir.

  • III. Murad (1574-1595): II. Selim'in oğlu olan III. Murad'ın saltanatı, Osmanlı topraklarının en geniş sınırlarına ulaştığı dönemdir. Ancak sarayda kadınların etkisi artmış, "Kadınlar Saltanatı" olarak bilinen dönemin temelleri atılmıştır.

  • III. Mehmed (1595-1603): III. Murad'ın oğlu olan III. Mehmed, 1596'daki Eğri Fethi gibi önemli bir sefere bizzat katılmıştır. Duraklama döneminin başlangıcı olarak kabul edilen bu yıllarda, Celali İsyanları gibi iç karışıklıklar yaşanmıştır.

  • I. Ahmed (1603-1617): Osmanlı tarihinde kardeş katlini kaldıran ilk padişahtır. Çocuk yaşta tahta geçmesine rağmen, devlet işlerine ilgi gösteren bir yöneticiydi. Sultanahmet Camii'ni inşa ettirmesiyle de bilinir.

  • I. Mustafa (1617-1618 / 1622-1623): Akli dengesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle iki kez tahta çıkıp indirilmiştir. Bu dönem, Osmanlı tarihinde şehzadelerin öldürülmek yerine sarayda "kafes" hayatı yaşamaya başladığı dönemin önemli bir örneğidir.

  • II. Osman (Genç Osman) (1618-1622): Amcası I. Mustafa'nın yerine tahta çıkan Genç Osman, reformist bir padişahtı. Yeniçeri ocağını kaldırmak istemesi, isyana yol açtı ve Yedikule Zindanları'nda trajik bir şekilde şehit edildi.

  • IV. Murad (1623-1640): Henüz 11 yaşındayken tahta çıkan IV. Murad, iktidarını genç yaşta eline alarak otoriteyi yeniden sağlamış, iç karışıklıkları ve isyanları sert yöntemlerle bastırmıştır. Bağdat Fatihi olarak da bilinir.

  • İbrahim (1640-1648): IV. Murad'ın vefatıyla tahta geçen İbrahim, "Deli İbrahim" olarak da anılır. İç ve dış karışıklıklar bu dönemde artmış, padişah tahttan indirilerek öldürülmüştür.

  • IV. Mehmed (Avcı Mehmed) (1648-1687): Yedi yaşında tahta çıkan IV. Mehmed, av merakıyla tanınır. Saltanatının sonu, II. Viyana Kuşatması'nın başarısızlığıyla gelmiş ve tahttan indirilmiştir.

Gerileme Dönemi Osmanlı Padişahları (1699 ve Sonrası)

Karlofça Antlaşması'yla başlayan Gerileme Dönemi'nde tahta çıkan padişahlar şunlardır:

Bu padişahların her biri, 600 yılı aşkın bir süre boyunca hüküm süren Osmanlı İmparatorluğu'nun farklı dönemlerinde, kendi zorlukları ve başarılarıyla tarihe iz bırakmıştır.