Baş dönmesi, çevrenin ya da kişinin kendisinin dönüyormuş gibi hissettiği, denge kaybına yol açan yaygın bir durumdur. Genellikle açlık, susuzluk, yorgunluk veya stres gibi masum nedenlerle ortaya çıksa da, sık sık tekrarlayan baş dönmeleri daha ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Peki, baş dönmesi neden olur ve bu duruma ne iyi gelir?
Baş Dönmesinin Nedenleri ve Belirtileri
Baş dönmesinin arkasında birçok farklı sebep yatabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
-
İç Kulak Sorunları: Halk arasında "kulak kristallerinin oynaması" olarak bilinen vertigo, iç kulaktaki denge sistemini etkileyen en sık nedenlerdendir. Meniere hastalığı ve iç kulak iltihabı (labirentit) de baş dönmesine yol açabilir.
-
Kan Şekeri ve Tansiyon Değişimleri: Diyabet hastalarında kan şekerinin aniden düşmesi veya tansiyonun aniden düşmesi ya da yükselmesi baş dönmesine neden olabilir.
-
Migren: Bazı migren atakları, baş ağrısından önce veya sonra baş dönmesiyle birlikte görülebilir.
-
Anemi (Kansızlık): Yetersiz kırmızı kan hücresi, beyne yeterli oksijen gitmesini engelleyerek baş dönmesi yapabilir.
-
Sıvı Kaybı ve Yorgunluk: Vücudun susuz kalması, ısı bitkinliği veya zihinsel/fiziksel yorgunluk da yaygın baş dönmesi nedenleridir.
Baş dönmesi, çoğu zaman sersemlik, mide bulantısı, denge kaybı, görme bozukluğu ve baygınlık hissi gibi belirtilerle birlikte görülür.
Baş Dönmesi İçin Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Baş dönmesi genellikle kendiliğinden geçerken, bazı belirtiler ciddi bir durumun işareti olabilir ve bu durumda acilen bir doktora başvurmak gerekir:
-
Göğüs ağrısı ve nefes darlığı
-
Düzensiz kalp atışı
-
Kafa travması sonrası baş dönmesi
-
Kusma, yüksek ateş
-
Bilinç kaybı veya bayılma hissi
-
Bacak veya kollarda zayıflık, uyuşukluk
Doktor, baş dönmesinin nedenini belirlemek için işitme ve denge testleri, MR ve kan testleri gibi çeşitli tetkikler isteyebilir.
Baş Dönmesine Ne İyi Gelir? Evde Uygulayabileceğiniz Yöntemler
Baş dönmesi anında hemen uygulayabileceğiniz bazı yöntemler şunlardır:
-
Hemen Oturun veya Uzanın: Baş dönmesi hissi geldiğinde en güvenli yöntem, dengenizi sağlamak için oturmak veya uzanmaktır.
-
Bol Su Tüketin: Baş dönmesi dehidrasyon (sıvı kaybı) kaynaklı olabilir. Günde en az 8-12 bardak su içerek vücudunuzun sıvı dengesini koruyun.
-
Şekerli Limon Suyu: Kan şekerinizin düşmesi durumunda, bir bardak suya bir miktar limon suyu ve şeker ekleyerek içebilirsiniz.
-
Zencefil Çayı: Araştırmalar, zencefilin mide bulantısı ve baş dönmesi semptomlarını hafifletmeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
-
Yavaş ve Dikkatli Hareket Edin: Ani ayağa kalkma veya hızlı dönüşler baş dönmesini tetikleyebilir. Yavaş hareket ederek bu riski azaltabilirsiniz.
-
Yeterli Uyku ve Dinlenme: Vücudun dinlenmesi ve stresten uzak durmak, baş dönmesi ataklarını önlemede oldukça etkilidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yatarken baş dönmesi neden olur? Yatarken veya yatakta dönerken yaşanan baş dönmesi, genellikle "iyi huylu paroksismal pozisyonel vertigo" (BPPV) olarak bilinen, iç kulak kristallerinin yerinden oynaması durumundan kaynaklanır.
Baş dönmesi için hangi doktora gitmeliyim? Baş dönmesi şikayetiyle ilk olarak bir Nöroloji uzmanına başvurabilirsiniz. Nörolojik bir sorun tespit edilmezse, Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümüne yönlendirilebilirsiniz.
