Hamas, Filistin siyasi yaşamında önemli bir gücü temsil eden, Sünni İslamcı siyasi parti ve paramiliter bir örgüttür.
Hamas Kimdir ve Ne Zaman Kuruldu?
Hamas veya resmi adıyla İslamî Direniş Hareketi, 1987 yılında Birinci İntifada'nın (Filistin ayaklanması) başlangıcında kurulmuştur.
-
Kurucular: Örgütün kurucuları arasında Şeyh Ahmed Yasin, Abdülaziz el Rantisi ve Muhammed Taha bulunmaktadır.
-
Köken: Başlangıçta Mısır'daki Müslüman Kardeşler örgütünün Filistin kanadı olarak kurulmuştur.
-
Siyasi Kimlik: Filistin Ulusal Yönetimi'nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosu'nda çoğunluğu elinde bulunduran bir siyasi partidir.
Hamas'ın Amaçları ve Temel Görüşleri
Hamas'ın kuruluş amacı ve temel ideolojik duruşu, 1988 yılındaki siyasi programında net bir şekilde ifade edilmiştir.
-
Kuruluş Amacı: Örgütün kuruluş amacı, 1948 öncesi İsrail'in işgal ettiği Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni kapsayan topraklarda yeniden Filistin İslam devletini kurmaktır.
-
Kutsal Savaş: Filistin'in asla Müslüman olmayanlar tarafından çevrelenemeyecek bir İslam toprağı olduğunu savunur. Filistin'in kontrolünü İsrail'den almak için kutsal bir savaş (cihat) vermenin dini bir görev olduğunu belirtir.
-
Çatışma Noktası: 1988 yılında İsrail'i resmen tanıyan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile bu temel tespit, Hamas'ı çatışma noktasına getirmiştir.
Finansman ve Uluslararası Statüsü
Hamas, gücünü vaazlar, hayır işleri ve taban faaliyetlerinden almaktadır. Örgütün finansmanı genellikle yurt dışında yaşayan Filistinliler, İran hükûmeti ve Arap ülkelerinden gelen yardımlarla sağlanmaktadır.
-
Terör Örgütü İlanı: Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve İsrail başta olmak üzere bazı uluslararası topluluklar tarafından terör örgütü olarak kabul edilmektedir. Örgütün askeri kanadı olan İzzeddin el Kassam Tugayları ise Avustralya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde de terör örgütleri listesinde yer almaktadır.
-
Askeri Faaliyetler: Örgüt, 1993 ve 2005 yılları arasında İsrailli sivillere ve askerlere yönelik intihar saldırıları da dahil olmak üzere çeşitli askeri eylemlerde bulunmuştur.
Siyasi Başarıları
Hamas, Filistin siyasetinde önemli seçim başarıları elde etmiştir:
-
Yerel Seçimler (2005): 2005 yılındaki Filistin yerel seçimlerinde oyların %33'ünü alarak Kalkilya, Refah ve Beyt Lahiya gibi büyük şehirler dahil olmak üzere 23 yerde seçimi kazandı. Batı Şeria'daki yerel seçimlerde de Nablus, Cenin ve El Bireh gibi büyük kentlerin belediye seçimlerini kazanarak önemli bir siyasi güç olduğunu kanıtladı.
